سوالات تستی چهارگزینهای اصول فقه (بر اساس متن ارائهشده):

 

۱. «عرض ذاتی» طبق تعریف متن چیست؟  

الف) عارضی که با واسطه در ثبوت بر ذات عارض میشود  
ب) عارضی که بدون واسطه در عروض بر ذات عارض میشود  
ج) عارضی که با واسطه خارجی بر ذات تأثیر میگذارد  
د) عارضی که تنها در مفاهیم کلی وجود دارد  

پاسخ صحیح: ب) عارضی که بدون واسطه در عروض بر ذات عارض میشود  

(در متن تعریف شده: «عوارض ذاتیه، عوارضی هستند که بدون واسطه در عروض بر ذات عارض میشوند».)

 

۲. کدام مورد از اقسام «عرض بدون واسطه» نیست؟  

الف) عارض مساوی با معروض (مثلاً تعجب بر انسان)  
ب) عارض اعم از معروض (مثلاً حیوان بر ناطق)  
ج) عارض اخص از معروض (مثلاً ناطق بر حیوان)  
د) عارض مباین با معروض (مثلاً حرارت بر آب توسط آتش)  

پاسخ صحیح: د) عارض مباین با معروض (مثلاً حرارت بر آب توسط آتش)  
(این مورد در قسم سوم عرض با واسطه خارجی ذکر شده است.)

 

۳. «واسطه در اثبات» به چه معناست؟  

الف) علت ثبوت عرض برای معروض (مثل آتش برای گرمی آب)  
ب) حد وسط در قیاس برای اثبات یک گزاره (مثل «متغیر» در اثبات حدوث عالم)  
ج) امری که عرض حقیقتاً قائم به آن است (مثل کشتی برای حرکت جالس)  
د) امری که خارج از ذات معروض است  

پاسخ صحیح: ب) حد وسط در قیاس برای اثبات یک گزاره  
(مثال متن: «العالم متغیر، و کل متغیر حادث، فالعالم حادث» که «متغیر» واسطه در اثبات است.)

 

۴. کدام گزینه مثال درستی برای «عرض با واسطه داخل در ذات (نوع ه)» است؟  
الف) عروض حرکت ارادی بر انسان به واسطه حیوان  
ب) عروض تکلّم بر انسان به واسطه ناطق  
ج) عروض ضحک بر انسان به واسطه تعجب  
د) عروض تحیّز بر ابیض به واسطه جسم  

پاسخ صحیح: الف) عروض حرکت ارادی بر انسان به واسطه حیوان  
(در متن، مثال «حرکت ارادیّه بر انسان به واسطه حیوان» به عنوان قسم «ه» ذکر شده است.)

 

۵. موضوع هر علم طبق متن چگونه تعیین میشود؟  
الف) کلیاتی که هیچ مصداق خارجی ندارند  
ب) عین موضوعات مسائل آن علم، هرچند مفهوماً متفاوت باشند  
ج) تنها مسائلی که در خارج تحقق مییابند  
د) مفاهیم انتزاعی غیرقابل تطبیق بر مصادیق  

پاسخ صحیح: ب) عین موضوعات مسائل آن علم، هرچند مفهوماً متفاوت باشند  
(متن تصریح میکند: «موضوع هر علمى عینا همان موضوعات مسائل آن علم است».)

 

۶. کدام گزینه مثال درستی برای «واسطه در عروض» است؟  
الف) آتش به عنوان علت گرمی آب  
ب) کشتی به عنوان واسطه در اسناد حرکت به جالس  
ج) «متغیر» به عنوان حد وسط در قیاس  
د) ناطق به عنوان واسطه در عروض تکلّم بر انسان  

پاسخ صحیح: ب) کشتی به عنوان واسطه در اسناد حرکت به جالس  
(در متن، «حرکت کشتی» به عنوان مثال واسطه در عروض ذکر شده است.)

 

۷. طبق متن، «عرض غریب» به کدام نوع از اقسام عرض اطلاق میشود؟  
الف) قسم اول (عارض بدون واسطه)  
ب) قسم دوم (عارض با واسطه داخل در ذات)  
ج) قسم سوم (عارض با واسطه خارج از ذات)  
د) همه اقسام نهگانه  

پاسخ صحیح: ج) قسم سوم (عارض با واسطه خارج از ذات)  
(در متن، اقسام «ز، ح، ط» از قسم سوم به عنوان عرض غریب معرفی شدهاند.)

 

۸. در مثال علم نحو، موضوع علم چیست؟  
الف) الفاعل، الضمیر، الحال  
ب) کلمه (به عنوان مفهوم کلی)  
ج) قواعد نحوی  
د) جملات عربی  

پاسخ صحیح: ب) کلمه (به عنوان مفهوم کلی)  
(متن اشاره میکند: «کلمه موضوع علم نحو است و الفاعل، الضمیر، الحال مصادیق آن هستند».)

 

۹. کدام گزینه تعریف دقیقی از «واسطه در ثبوت» ارائه میدهد؟  
الف) حد وسط در استدلال منطقی  
ب) علت مستقیم ثبوت عرض برای معروض  
ج) امری که عرض مجازاً به آن اسناد داده میشود  
د) امری خارج از ذات معروض  

پاسخ صحیح: ب) علت مستقیم ثبوت عرض برای معروض  
(مثال متن: «آتش علت ثبوت حرارت برای آب است».)

 

۱۰. طبق تقسیم بندی متن، مجموع اقسام عرض چند نوع است؟  
الف) ۳ قسم  
ب) ۵ قسم  
ج) ۷ قسم  
د) ۹ قسم  

پاسخ صحیح: د) ۹ قسم  
(متن تصریح میکند: «مجموع اقسام عرض نه قسم میشود».)

 

این سوالات مفاهیم کلیدی متن از جمله تعاریف عرض، اقسام آن، واسطهها، و موضوع علم را پوشش میدهند. گزینههای نادرست بهگونهای طراحی شدهاند که دانشجو را به چالش بکشند و نیاز به دقت در جزئیات متن دارد.